W środowisku jeźdźców i właścicieli koni gruda wciąż bywa zjawiskiem zagadkowym. Wokół jej przy przyczyn narosło wiele mitów.
W tym tekście postaram się przybliżyć temat grudy, jej przyczyn i możliwości leczenia.
Dermatofiloza, znana powszechnie jako gruda – to bakteryjna choroba powierzchownych warstw skóry. Jest wywoływana przez patogen o łacińskiej nazwie Dermatophilus congolensis, który należy do grupy promieniowców. Ze względu na wygląd komórek, często jest mylona z chorobą grzybiczą. Patogeny roznoszą głównie bezobjawowi nosiciele, czyli zwierzęta zarażone, u których nie pojawiają się żadne widoczne zmiany chorobowe. Źródłem bakterii wywołujących grudę nie są jedynie konie. Wrażliwe na działanie tego zarazka są również owce czy bydło.
O Dermatophilusie mówi się jako o oportuniście, to znaczy, że gruda rozwija się wtedy, kiedy spada ogólna odporność organizmu lub doszło do osłabienia komórek skóry. Łatwo jest więc się domyślić, że okres jesienno-zimowy to czas wysypu problemów z grudą. Jej wystąpieniu sprzyja osłabienie naturalnych mechanizmów obronnych organizmu. Nie bez wpływu są także niesprzyjające warunki środowiskowe, czyli wszechobecne w czasie jesieni błoto i wilgoć.
Objawy grudy
Głównym objawem jest pojawienie się zapalenia wysiękowego oraz strupów w obrębie od piętek do stawu pęcinowego. Najczęściej zmiany utrzymują się do 2-3 tygodni i zanikają. Jeżeli jednak choroba przejdzie w stan przewlekły, może dojść do wtórnego zakażenia mieszków włosowych i maceracji naskórka. Zmiany skórne mogą wtedy objąć dalsze części kończyn. Innym objawem jest uporczywy świąd.
Gruda to bolesne schorzenie, które bardzo negatywnie wpływa na kondycję koni. Zwierzęta stają się apatyczne, niechętne do ruchu, osowiałe. Warto wtedy zrezygnować z użytkowania konia.
Diagnostyka dermatofilozy
Wstępne rozpoznanie grudy polega na ocenie pojawiających się zmian skórnych. Jednak zgodnie ze sztuką lekarską powinno się również wykonać rozmaz z pobranego od pacjenta materiału, którym są fragmenty strupów. Ważne jest, aby zostały wyizolowane z granicy zdrowej i zmienionej chorobowo skóry. Dzięki temu mamy pewność, że w próbce znajdują się patogeny, które wywołały chorobę. Po sporządzeniu preparatu pod mikroskopem widoczne są charakterystyczne komórki bakterii, które układają się w podłużne struktury, podobne do strzępków grzybni.
Diagnostyka różnicowa ma na celu upewnienie się, z jakim patogenem mamy do czynienia. Pozwala na wykluczenie innych chorób skórnych (np. grzybicy, pęcherzycy liściastej czy egzemy letniej) oraz na dostosowanie odpowiedniej farmakoterapii. Pamiętajmy, że nie powinno się stosować antybiotyków bez potwierdzenia wrażliwości i oporności danej bakterii.
Leczenie i profilaktyka
Grudę da się stosunkowo łatwo wyleczyć stosując odpowiednie antybiotyki. Regeneracja skóry trwa jednak jakiś czas.
Dbajmy o czystość naszych koni. Myjmy je, kiedy wracają z zabłoconego pastwiska. Częsta wymiana ściółki oraz wypuszczanie ich na suche łąki, również powinny korzystnie wpłynąć na stan skóry naszych podopiecznych, co zapobiegnie infekcji. Nieleczona gruda może prowadzić w konsekwencji do rozwinięcia się flegmony, nie należy więc bagatelizować tego schorzenia.
Aby uchronić naszych czterokopytnych przed grudą należy zadbać przede wszystkim o wzmocnienie odporności konia. Jeżeli system immunologiczny działa poprawnie, komórki bakterii zostaną pokonane, zanim zdążą się namnożyć lub ich rozwój zostanie znacznie ograniczony. Warto wprowadzić do diety konia suplementy, które wesprą go w tych chłodnych dniach.
Preparaty wzmacniające odporność u koni
W naszym sklepie można znaleźć wiele produktów wspomagających układ immunologiczny. Oto kilka z nich, które skutecznie pomagają w walce z grudą:
Hippomun – czyli preparat wspomagający odporność i zapobiegający infekcjom. Z naszego doświadczenia wynika, że bardzo dobrze sprawdza się przy profilaktyce i leczeniu grudy. Warto stosować go, kiedy pojawiają się niekorzystne warunki środowiskowe oraz w okresie zwiększonego ryzyka na infekcje. Można również podać go zapobiegawczo w momencie dużego stresu jakim jest np. transport.
Olej z czarnuszki – wykazuje silne działanie przeciwzapalne, łagodzące i stymulujące odporność.
Lamin – preparat, który wspomaga regenerację uszkodzonej skóry przy zaburzeniach dermatologicznych oraz zranieniach, otarciach i innych drobnych kontuzjach.
Kliknij i sprawdź pełną ofertę suplementów
Inż. Dorota Długopolska
