Suplementy na bazie antyoksydantów zyskują coraz większą popularność wśród hodowców koni ze względu na silne właściwości redukujące wolne rodniki. Jak jednak efektywnie chronić konia przed stresem oksydacyjnym, jakie suplementy wybrać i na co zwrócić uwagę? Zapraszamy do lektury.
Wolne rodniki powstają w organizmie w takcie komórkowych przemian metabolicznych, co więcej powstawanie rodników może mieć zewnętrze źródło takie jak nieodpowiednia dieta, stres czy zanieczyszczenia środowiska. Również zwiększony wysiłek fizyczny konia prowadzi do wzrostu stężenia wolnych rodników i zwiększonego zużycia tlenu. Procesy te prowadzą do rozwoju stresu oksydacyjnego, w wyniku czego te wysoce reaktywne cząsteczki tlenu powodują uszkodzenia komórek poprzez reagowanie z białkami, materiałem genetycznym czy kwasami tłuszczowymi. W efekcie zaburzenia metabolizmu komórkowego mogą rozwijać się choroby układu sercowo-naczyniowego, nerwowego, choroby przewodu pokarmowego, a także choroby skórne oraz nowotworowe. Powstawania wolnych rodników nie możemy całkowicie zatrzymać, ale możemy im przeciwdziałać poprzez redukcję ich aktywności za pomocą antyoksydantów.
Antyoksydanty, czyli przeciwutleniacz to szeroka grupa związków, które naturalnie neutralizują wolne rodniki poprzez wiązanie ich w swoje struktury. W codziennej diecie konia znajdziemy wiele przeciwutleniaczy pochodzenia roślinnego takich jak: witaminy, polifenole, karotenoidy, ale również minerały w tym mangan i selen. Należy jednak pamiętać, że w sytuacjach zwiększonego obciążenia konia (zawody, stres, terapie, treningi), należy wprowadzić do diety dodatkowe źródła przeciwutleniaczy, tak aby uzyskać równowagę pomiędzy wolnymi rodnikami i antyoksydantami.
Najbardziej znanymi przeciwutleniaczami są bez wątpienia witamina C i E. Witamina E jest rozpuszczalnym w tłuszczach przeciwutleniaczem, który zatrzymuje wytwarzanie reaktywnych form tlenu w organizmie powstających, gdy lipidy zawarte w błonie komórkowej ulegają utlenieniu. Przy suplementacji witaminą E ważne, aby zadbać o dostępność tłuszczy w paszy (min 10%) lub włączyć oleje do posiłku. Dzienna dawka witaminy E wynosi między 100 a 200 mg na 100 kg masy ciała. Witamina C należy do grupy nienasyconych alkoholi polihydroksylowych, jest silnym przeciwutleniaczem i przyczynia się do ochrony komórek przed stresem oksydacyjnym. W połączeniu z witaminą E zabezpiecza układ krążenia przed wolnymi rodnikami. Dodatkowo witamina C wpływa na prawidłowe funkcjonowanie układu immunologicznego oraz bierze udział w syntezie kolagenu. Dzienna suplementacja konia w sytuacjach wzmożonego obciążenia witaminą C powinna wynosić od 7 do 10 g.
Kolejnym silnym przeciwutleniaczem jest selen, który reguluje prawidłowe funkcjonowanie peroksydazy glutationowej, enzymu, który chronią komórki przed wolnymi rodnikami. Działanie antyoksydacyjne selenu znacznie wzrasta w połączeniu z witaminą E, kompleks ten zatrzymuje uszkodzenia komórek nerwowych i mięśniowych wywoływanych wolnymi rodnikami. Suplementacja selenu powinna być uważnie kontrolowana, przedawkowanie minerału może prowadzić do poważnego zatrucia. Dzienna dawka nie powinna przekraczać 3 mg. Również suplementacja manganem prowadzi do redukcji stresu oksydacyjnego. Mangan jest elementem składowym dysmutazy ponadtlenkowej, czyli jednego z najsilniejszych enzymów o aktywności antyoksydacyjnej, a jego dzienna dawka powinna wynosić około 400 mg.
Naturalne przeciwutleniacze znajdziecie w naszych paszach: Gold medal, Super Condition, Performance Mash oraz suplementach: Witamina E + Selen, Kieselgur MSM + Witamina C jak również probiotykach dla starszych koni Biocell Senior.
mgr inż. Malwina Mularczyk