Czy w planie profilaktyki Waszych koni, oprócz odrobaczania i szczepień uwzględnione jest także odpiaszczanie? Czy w ogóle powinniśmy odpiaszczać naszych czerokopytnych? W poniższym tekście postaramy się rozwiać wątpliwości dotyczące odpiaszczania.
Czym jest odpiaszczanie?
Odpiaszczenie to termin oznaczający przeprowadzenie kuracji mającej na celu usunięcie piasku zalegającego w układzie pokarmowym. Jego gromadzenie się w dalszych odcinkach jelit związane jest najczęściej z pobieraniem piasku przy okazji zgryzania niskich traw i korzonków (szczególnie w okresie jesienno-zimowym oraz wczesnej wiosny). Piasek może występować także w kostkach lub belach siana. Jego obecność w układzie pokarmowym może mieć negatywny wpływ na stan zdrowia konia. Przewlekłe nagromadzenie piasku w jelitach może prowadzić do trudności w utrzymaniu masy ciała w związku z upośledzeniem wchłaniania składników odżywczych, może skutkować także wystąpieniem biegunki. Czasami proces ten przebiega bezobjawowo, jednak nawet niewielkie ilości ziarenek piasku mogą powodować podrażnienie błony śluzowej jelita grubego, co indukuje proces zapalny. Kumulujący się przez dłuższy czas piasek może prowadzić także do spowolnienia perystaltyki jelit. Inną konsekwencją nagromadzenia piasku w jelitach przez dłuższy czas może być wystąpienie tak zwanej kolki piaskowej.
Czy mój koń jest zapiaszczony?
Zapiaszczenie może wiązać się z powiększeniem obwodu brzucha, nawracającymi kolkami i biegunką. Warto zatem monitorować zawartość piasku w organizmie konia. Metodą pomocną w określeniu w jakim stopniu zapiaszczone są jelita naszego konia jest badanie kału. Pozwala ono określić dokładną ilość piasku i dobrać prawidłową dawkę preparatu odpiaszczającego. Inną, niestety mniej dokładną, ale również pomocną metodą jest samodzielne sprawdzenie stopnia zapiaszczenia z wykorzystaniem metody flotacji. Polega ona na umieszczeniu kału (ok. 20 g) w rękawicy rektalnej (lub w plastikowej torbie), dodaniu wody i pozostawieniu na około 12 godzin w chłodnym miejscu (najlepiej będzie zawiesić rękawicę tak, żeby palce skierowane były do dołu). Po upływie tego czasu piasek powinien osadzić się najbliżej dna rękawicy. Jeśli jego obecność jest wyczuwalna, powinniśmy przystąpić do procesu odpiaszczania.
Jak odpiaszczyć konia?
Należy pamiętać, że odpiaszczanie jest procesem, który powinien trwać minimalnie 10 dni, a w przypadku znacznego zapiaszczenia, nawet 4 tygodnie. W celu usunięcia piasku z przewodu pokarmowego doskonale sprawdzi się kuracja dedykowanym preparatem Mebio Digest Cleaner. Produkt ten oparty jest na babce płesznik oraz nano biosorbentach, tworzących „siatkę polimerową”, skutecznie wiążąc i usuwając z organizmu złogi piasku. Łuski babki płesznik są zasobne w rozpuszczalny błonnik, tworzący w jelitach swoisty galaretowaty żel, który skutecznie usuwa z jelit resztki pokarmu oraz innych zanieczyszczeń, w tym także piasku. Ponadto wytworzony żel wyściela błonę śluzową jelit, zabezpieczając ją przed podrażnieniami spowodowanymi przez ziarna piasku. Wykazano także, że podawanie nasion babki płesznik jako prebiotyku zwiększa produkcję maślanu, głównego źródła energii dla komórek nabłonka jelit (kolonocytów). Ponadto babka płesznik stymuluje perystaltykę jelit, co usprawnia usuwanie piasku.
Jak ograniczyć pobieranie piasku?
Żeby ograniczyć możliwość pobierania piasku, koń powinien mieć dostęp do paszy objętościowej zadawanej w paśnikach lub siatkach, powinno się też unikać pozostawiania konia na pastwiskach z bardzo krótką trawą, bez dostępu do siana. Niestety pomimo wystosowania prośby o nie zjadanie korzonków w kierunku naszego konia, instynkt zazwyczaj okazuje się silniejszy i niekiedy nie jesteśmy w stanie zupełnie uniemożliwić mu zjadania tych smacznych części roślin razem z piaskiem. Z tego względu zasadne jest uwzględnienie w diecie posiłków podawanych na mokro, które będą profilaktyką umożliwiającą wiązanie i usuwanie niewielkich ilości piasku, zanim dojdzie do ich akumulacji. Warto pamiętać również, że zadawanie posiłków treściwych bezpośrednio z ziemi także będzie przyczyniało się do pobierania piasku. Serwując posiłki w czasie pobytu na pastwisku lub padoku pamiętajmy o stosowaniu do tego celu odpowiednich wiader, lub wykorzystaniu żłobów.
W celu dobrania odpowiedniego planu odpiaszczania polecamy konsultację z dietetykiem HippoVet+.
Mgr inż. Patrycja Wróblewska
